Actief in wielerjournalistiek vanaf 1959
Was werkzaam voor o.a. Limburgs Dagblad en GPD
Mathieu van der Poel zal een jaartje moeten wachten om zichzelf eventueel op te volgen als winnaar van Dwars door Vlaanderen, want ja, de corona-crisis heeft ook de wielersport in een wurgende greep. Zo’n virus houdt nu eenmaal geen rekening met een samenleving, dus ook niet met wedstrijden en ambities van renners. Mathieu blijft in ieder geval tot nader order de dertiende Nederlander op de erelijst van Dwars door Vlaanderen, hoewel daar drie renners tussen zitten die ieder tweemaal glorieerden: Jelle Nijdam (1987 en ’95), Tristan Hoffman (1996 en 2001) en Niki Terpstra (2012 en ’14). Zal ik dan ook maar meteen de andere vaderlandse triomfators in Waregem noemen? Vooruit, daar gaan we: Piet van Est in 1964, Cees Priem ’75, Jos Schipper ’78, Johan van der Meer ’80, Jan Raas ’82 en John Talen ’88. Misschien moet Mathieu van der Poel bij vader Adrie aanschuiven om nadere informatie over deze of gene winnaar te krijgen, want in de optiek van de jongere generatie zijn bepaalde jaren al een eeuwigheid geleden.
Het was in 1945 dat Dwars door Vlaanderen voor het eerst werd gehouden. Start in Sint Truiden, finish in Waregem. De winnaar? Rik van Steenbergen. Hij hield Briek Schotte en de rest van een omvangrijke groep in de sprint achter zich. Waregem zou vanaf toen het centrale punt van de wedstrijd blijven, ook al werd die geruime tijd als tweedaagse verreden. Ciney, een stadje in de buurt van Dinant, of Eisden in Belgisch Limburg waren in deze etappeformule meestal aankomstplaats van de eerste rit. De volgende dag werd dan weer teruggereden naar Waregem. Pas tegen het einde van de jaren zestig, begin zeventig, werd de koers definitief een eendaagse. De vele Nederlandse profs die de wedstrijd vanaf de eerste edities meemaakten reden meestal op individuele basis, later in ploegverband bij Ceylon, Locomotief, Radium, Magneet en Eroba. Allemaal firma’s uit de banden- en rijwielindustrie die er een rennersstal op na hielden voordat de merkenteams-nieuwe-stijl (uit een heel andere branche dan de fietswereld) ten tonele verschenen, te beginnen in ons land met TeleVizier, Caballero en Willem II.
Enfin, in 1953 leek de eerste Nederlandse eindvictorie een feit te worden. Wout Wagtmans toonde zich in Eisden, na 230 kilometer, de snelste van een grote groep die uit een veld van 115 deelnemers in het voorste gelid was gebleven. Daartoe behoorde van vaderlandse zijde niet alleen neo-prof Adrie Voorting, maar ook Thijs Roks, Hein van Breenen, Gerard Peters en good-old Jan Lambrichs. Weer anderen als Wim van Est, Henk Faanhof, Adri Suykerbuyk en Cor Witteveen liepen een paar minuten later binnen. De staartgroepen met Piet van As en Frans van Sambeek waren toen nog niet in zicht. In de tweede rit maakten de Nederlanders helemaal hakhout van hun (voornamelijk) Belgische tegenstanders. Opnieuw passeerde Wagtmans als eerste de streep. Buurtgenoot Wim van Est werd op één minuut eervolle tweede, Adri Voorting vijfde.
Echter, de strijd was nog niet beslist. Na een paar uur rust moest (voor het eerst) nog een tijdrit over 30 kilometer worden gereden. En laat nu uitgerekend in deze race tegen de klok Wagtmans al na enkele kilometers (mede door een lekke band) de strijd staken,
h-e-l-e-m-a-a-l leeg gereden. Wim van Est daarentegen, op zijn beurt, stoomde intussen op grootse wijze naar de etappewinst, maar toen alle tijden bij elkaar geteld waren prijkte … Briek Schotte op de bovenste plek. Hij verwees Adri Voorting in de slotrangschikking met 30 seconden verschil naar de tweede plaats. Wim van Est werd achtste. Het zou wachten worden tot 1964 voordat eindelijk een Nederlandse eindvictorie in Waregem gevierd kon worden. Piet van Est, de jongere broer van Wim en Klaas van Est, zorgde hier dus voor – zoals gemeld – in 1964.
FOTO: WIKIPEDIA
Overigens was Piet ook al in 1962 als triomfator aangewezen, maar toen ging het feest niet door. Hoe dát mogelijk was? De jury had het oorspronkelijke reglement tijdens de koers gewijzigd. Niet de behaalde punten in de etappeklasseringen zouden bepalend zijn voor de eindstand, wél de gerealiseerde tijden. Van goede communicatie met de belanghebbenden, inclusief organisatoren, was echter geen sprake. En toen werd het hommeles. De eerste etappe eindigde namelijk in een massasprint met de Belg Martin van Geneugden als winnaar en Piet van Est in zestiende stelling. Een dag later, Ciney-Waregem over 221 kilometer, zegevierde Van Est, maar wel met enkele tientallen seconden voorsprong. Dus werd hij ook als eindwinnaar gehuldigd. Maar dat pikte Van Geneugden niet. Hij haalde het oorspronkelijke reglement er bij en werd weken later door de Belgische wielerbond in het gelijk gesteld. De jury kreeg een berisping om tussentijds een reglement te hebben gewijzigd. Van Geneugden dus toch winnaar, Piet Rentmeester tweede en Piet van Est derde. Allicht dat laatstgenoemde in zijn triomf, twee jaar later, extra voldoening vond.
Piet van Est reed als prof voor ploegen als Magneet, Sinalco, Dr. Mann, Faema-Flandria (aan de zijde van Rik van Looy) en TeleVizier. Soms deed hij dat ook voor een gelegenheidsteam, bijvoorbeeld Robur in de Ronde van Nederland 1963, toen hij twee van de vijf etappes won. Ook schreef hij een rit in de Ronde van Italië op zijn naam. En vier van de zeven keer dat hij aan de Tour deelnam haalde hij Parijs. Halverwege jaren zestig hield hij het als renner voor gezien. Piet van Est werd overigens niet oud. Hij stierf in 1991 op 57-jarige leeftijd. Martin van Geneugden daarentegen ging in 2014 de eeuwigheid binnen. Hij werd getroffen door een hersenbloeding. Het noodlot sloeg toe terwijl hij naar een TV-uitzending van de Tour de France zat te kijken. De renner uit Wiemesmeer-Zutendaal in Belgisch Limburg had vroeger in die Ronde van Frankrijk zelf zes etappes gewonnen. Van Geneugden werd 82 jaar.