Dubbelslag in Tour van Van der Poel(idor)

Ron Couwenhoven

Wielerverslaggever De Telegraaf 1970-1986

Het zal wel niemand verbazen dat brief nummer 191 naar Mathieu van der Poel gaat: winnaar op de Mûr de Bretagne en de nieuwe gele truidrager in de Tour de France. De demonstratie was indrukwekkend. Een insider als Johan Bruyneel, zelf ooit gele truidrager en zeven keer ploegleider aan de zijde van Tour-winnaar Lance Armstrong, had hem al uitgesloten als gele trui-kandidaat. Maar ja, Mathieu van der Poel is natuurlijk wel een speciale. Zeg nooit, nooit als het om hem gaat. En dus bewees hij op die steile Mûr dat Mathieu van der Poel never is uitgeschakeld. Ik neem mijn hoed diep voor hem af. Dit was een demonstratie van overmacht zoals alleen hij die op het asfalt kan gooien.

Beste Mathieu,

Ik begin maar even bij het podium. Je kreeg een microfoon onder jouw neus geduwd en de emoties spatten van jou af. Mooi man! Net als die vinger die je nog loodrecht de lucht in kreeg toen je uitgeput over de streep reed. Jouw gedachten flitsten in die bewogen seconden naar jouw grootvader, Tourlegende Raymond Poulidor.

En mijn gedachten gingen terug naar die bewogen dag in september 1977 toen hij na zeventien seizoenen als prof afscheid nam van de wielersport. Hij deed dat in de Grand Prix des Nations, toen nog een tijdrace die telde. Het parkoers voerde hem door het achterland van Cannes en over de mooie boulevard aan de azuurblauwe Mediterrannée. Ik reed de laatste kilometers achter hem. Veel sneller dan een postbode ging hij niet meer. Alsof hij die laatste minuten op zijn racefiets nog wat wilde rekken. ‘Waar denkt hij aan?’ borrelde er in mij op. ‘Aan al die schitterende momenten in de Tour de France? Aan zijn overwinning in Milaan – San Remo? Of aan zijn triomf in de Ronde van Spanje?’

Hij reed in zijn paarse Mercier-trui, de kleuren die hij altijd had verdedigd. Ook daar moest ik aan denken toen jij over die streep bovenop de Mûr de Bretagne reed. Jammer, dat jullie deze dag die fraaie retro-truitjes niet aan hadden. Maar goed, je kan niet alles hebben, zullen we maar denken.

In elk geval waren dit momenten waar de emoties aan alle kanten aanhingen. Het was de 164ste Nederlandse ritzege sinds de Zeeuwse legende Theo Middelkamp de eerste won op Quatorze Juillet in 1936. Je bent ook de negentiende Nederlandse gele truidrager. Adrie, jouw vader ging je voor. Eén dag reed hij in het geel. Ook zo’n moment om even aan terug te denken. En hij won ooit twee ritten in de Tour de France.

Eén knalde er voor mij uit. Op een zonnige dag in juli 1988 moest het peloton slechts 47 kilometer afleggen tussen Tarbes en Pau. De finish lag op een groot plein, maar voor je op dat plein was, moest het peloton een erg steile straat door. Daar plaatste jouw vader zijn demarrage. Een sprong die erg veel deed denken aan de verwoestende aanval die jij op een kilometer van de streep plaatste. Adrie van der Poel won. Het leek een massasprint, want de snelle mannen zaten op de streep in zijn wiel, maar het was een aanval à la Van der Poel. Zoals jij die deze dag twee keer kopieerde! Ik zag het allemaal terug in dat vingertje dat naar de hemel wees toen je over de meet reed.

Het koersverloop kon deze dag op een half A-viertje. Iedereen wist dat het in de laatste vijftien kilometer zou gebeuren, waarin de Mûr de Bretagne twee keer moest worden genomen. Ide Schelling en Edward Theuns gaven kleur aan de lange, melige uren door het vlakke land van Bretagne. Ide wilde zijn mooie bollentrui nog wel een dagje langer, maar Anthony Perez dacht er anders over. De Fransoos glipte al snel weg met een paar maten. Schelling moest drie keer demarreren voor hij los was. Met Theuns dichtte hij het gat en op de hellingen van Saint Barbe en Pordic knokte hij om de eerste plek in het bergklassement met Perez. De eerste helling was voor de Fransman. De tweede voor Ide die zich op wilskracht mooi langs Perez vocht. Edward Theuns, die een dag eerder niet minder dan drie keer op straat lag, reed vervolgens het karretje van Perez in de poep door te demarreren voor er in Saint Brieuc weer geklommen moest worden. Zo verdween het punt dat Perez nodig had voor de bollentrui, maar ook Schelling stond aan de streep met lege handen. Dat kwam door jou Mathieu.

De beklimmingen van de Mûr de Bretagne nam je alle twee voor jouw rekening: vier punten. Net zoveel als Ide. De eerste keer op jacht naar acht bonificatieseconden in de wetenschap dat ook de ritzege nog tien tikken zou opleveren, waardoor het gat met gele truidrager Alaphilippe gedicht kon worden. De rekensom was makkelijk, maar de uitvoering een helse klus. Opmerkelijk was de rol van de Ineos-ploeg van Geraint Thomas en Richard Carapaz. In de kilometerslange felle sprint naar de eerste beklimming joegen ze het tempo op. Dat was niet voldoende om jou in te tomen.

Toen de weg elf procent begon te stijgen sprong je weg. Het gat was vijftig, zestig meter. Meer niet, maar het was voldoende om als eerste boven te komen. Niemand waagde zich in de achtervolging. De wetenschap dat dat desastreuze gevolgen kon hebben in de tweede klim hield de klassementsmannen in hun hok. Toch bleven de Ineos-mannen het tempo bepalen. Maar de tweede aanval van jou, gelanceerd door Sonny Colbrelli, veroorzaakte een breuk in de groep.

Thomas kon niet volgen. Fuglsang kon het ook niet. Lopez ging er ook af. Pogacar, Roglic, Kelderman bleven op zes seconden het dichtst in jouw spoor. Daarna was een gaatje van nog twee tellen. Genoeg om geel te pakken, maar ook een duidelijke les aan het adres van Geraint Thomas en zijn superploeg: de Britse Tourwinnaar incasseerde vijftien seconden verlies op de andere klassementsmannen. Na twee dagen staat hij al een krap half minuutje achter Pogacar en Roglic.

Dat kan je ook allemaal op jouw conto noteren, Mathieu. Het hele peloton moest op zijn adem trappen bij deze verwoestende aanvallen. De vierde plek van Wilco Kelderman en de zesde van Bauke Mollema mochten er trouwens ook zijn. En Jumbo-Visma had als enige ploeg vier man voorin. Sterke prestaties, maar voor jou van minder belang. Ik denk dat je nog wel een paar dagen in het geel zal rijden. De sprintersploegen hebben het de komende dagen voor het vertellen. Het was een emotionele overwinning. Elke renner droomt er van één dag in dat geel te mogen rijden. Maar de kleinzoon van Poupou natuurlijk helemaal. Als eerbewijs aan jouw grootvader die dat zelf nooit voor elkaar kreeg.