Ook grote waarde topsport zonder publiek

Hoe we van de mooie sportzomer een mooie sportherfst kunnen maken.

Er wordt veel gesproken over het nieuwe normaal. Een nieuwe periode, waarin het leven is aangepast aan een bestaan met de volksgezondheid als ‘leitmotiv’. Waar normaal gesproken het vervullen van dromen, plezier maken, samen beleven en onderling contact belangrijk zijn, is nu het samen gezond houden van de samenleving de prioriteit.

We gaan kortom van samen beleven naar samen leven.

Wat is de plek van sport hierin? Strava toont dat mensen massaal meer zijn gaan sporten, gelukkig meestal op individuele basis, om de gezondheid op peil te houden en fit door de coronatijd te komen. Het sociale aspect dat er bij hoort keert echter op dit moment ook weer terug, nu de sportclubs weer aan het openen zijn en mensen weer samen op de velden te vinden zijn.

Wat is de plek van topsport hierin? Ik denk dat we die met elkaar tijdelijk moeten herdefiniëren. Topsport evenementen staan immers, net als veel concerten, festivals en feestdagen voor ‘samen beleven’. De gedeelde emoties, de passie bij mooie momenten, samen juichen, samen zingen, samen treuren, het zijn belangrijke aspecten van de sport voor de samenleving.

Publiek omzoomt het parcours tijdens de WK wielrennen in Yorkshire.
FOTO: RAYMOND KERCKHOFFS

Topsport heeft echter ook nog een andere functie, die eveneens in de coronatijd nog duidelijker is geworden. The Last Dance over de Chicago Bulls is momenteel zeer populair op Netflix. Een mooie documentaire over sport, met een uniek inkijkje in misschien wel het beste team ooit in de NBA. Het laat zien dat de interesse in sport er ook is zonder live aanwezig te kunnen zijn. Topsport vervult ook nu nog een belangrijke functie als tijdverdrijf, gespreksonderwerp en inspiratie.

Niet verbazingwekkend, in mijn werk hanteer ik al heel lang de visie: Sport is direct na het weer het favoriete gespreksonderwerp.

Als er veel over je gesproken wordt, is er soms ook veel kritiek. Dat merkt de sport op dit moment duidelijk: Een wielerkalender die onrealistisch is, Olympische Spelen die ook in 2021 een illusie zijn en voetbal dat alles te danken heeft aan de eigen slechte bedrijfsvoering. Het zijn zomaar wat meningen die in de media voorbij kwamen. Gepaste kritiek is natuurlijk terecht, we leven in een vrij land. Waar echter wel aan voorbij wordt gegaan is dat topsport evenementen als een Tour de France of Olympische Spelen meerdere functies vervullen.

De focus ligt in de discussie heel erg op sport als samenkomst van grote groepen mensen. Volle voetbalstadions en massaal aanwezig publiek vormen de basis van de visie op sportevenementen voor dit moment. Topsportevenementen zijn echter om andere redenen ook van groot belang.

Als we bijvoorbeeld de Tour de France nemen. Jaarlijks staan er 10 tot 12 miljoen mensen langs de weg, ruwweg 600.000 mensen per etappe. Een studie van de Universiteit van Leuven laat zien dat in acht landen samen (Denemarken, Nederland, Duitsland, Noorwegen, Frankrijk, Italië, Duitsland, Zweden) er alleen naar de live uitzending per etappe al tussen de 7 en 15 miljoen mensen keken.

De Tour de France is met deze relatief kleine kijkersmeting dus al 12 tot 25 keer zo belangrijk als ‘kijkevenement’ dan als ‘bezoekevenement’. De avondprogramma’s van Karl, Dione en Herman zijn dan nog in geen enkele meting meegenomen, net als de samenvattingsprogramma’s en dergelijke.

Het zakelijke model van wielrennen is hier op afgestemd. Inkomsten voor ploegen en organisatoren worden met name gegenereerd uit de inkomsten die de zichtbaarheid in de media oplevert. De fans langs de weg zijn weliswaar superbelangrijk voor de sfeer, de motivatie van de renners en het totale beeld van de sport, maar vormen niet de financiële basis waar de sport op draait.

Topsport is immers ook een werkgever, waar niet alleen sporters, teams en clubs, maar ook vele toeleveranciers hun dagelijks brood mee verdienen. Een bedrijfstak die het verdient om in stand te worden gehouden, juist omdat het zorgt voor zoveel mooie en gedeelde emoties en het mensen zoveel uren plezier verschaft.

Om die reden kan juist een sport als wielrennen nu een serieuze poging wagen om alsnog zoveel mogelijk wedstrijden te programmeren. Eventueel kan dit zelfs met een groot aantal beperkende maatregelen voor publiek. Rondom de start, de finish, de ravitaillering en beklimmingen kunnen publieksvrije zones gecreëerd worden. Het publiek kan de algemene oproep krijgen om social distancing in acht te nemen als het langs de kant van de weg gaat staan, net als in het dagelijkse leven. Het zijn maatregelen waar uiteraard niemand heel blij van wordt, maar die wel een kans bieden op lijfsbehoud.

Op die manier kan immers voor nu, tot we weer naar een ‘oud’ normaal kunnen, de sport in leven blijven. De noodzakelijke aandacht, die sponsors nodig hebben om de investeringen te verantwoorden, kan op die manier blijven bestaan. We moeten daarom af van de focus op de massale aanwezigheid van fans bij het evenement, maar gaan kijken naar het nog beter bereiken van de massale aanwezigheid van fans online en op tv.

Usain Bolt wint goud op de 100 meter tijdens de Olympische Spelen van Londen 2012.
FOTO: RAYMOND KERCKHOFFS

Als voorbeeld: de gouden 100 meter van Usain Bolt in 2012 op de Olympische Spelen van Londen werd door zo’n 80.000 mensen in het stadion gezien. Alleen al bij de BBC in het gastland keken 20 miljoen mensen naar zijn prestaties. Voeg daarbij 35 miljoen kijkers live in de VS, 7 miljoen in Duitsland en 10 miljoen in Frankrijk en de afweging wordt nog duidelijker. Niet voor niets is 73% van de inkomsten van het IOC afkomstig uit tv-gelden. Geld dat belangrijk is omdat het voor 90% naar de nationale bonden gaan die de sport in hun eigen land ondersteunen.

We moeten daarom tijdelijk de focus van topsportevenementen verschuiven. Het zou een onverstandige keuze zijn om honderden miljoenen kijkers de sport te onthouden, omdat we de tienduizenden mensen in het stadion niet durven te ontvangen. Het vereist creativiteit. Het moet inspirerend blijven, voor de kijker en de sporter. De 100 meter in het keizerlijk paleis in Tokyo? De gele trui die wordt uitgereikt door een teamgenoot? Er zijn genoeg ideeën te bedenken.

Ik pleit er daarom voor om, niet alleen in het wielrennen, te denken in goede en verantwoorde oplossingen, zodat we van de beloofde mooie sportzomer alsnog een mooie sportherfst kunnen maken.

5 1 vote
Artikel waardering
Abonneren
Abonneren op
guest
1 Reactie
oudste
nieuwste meest gestemd
Inline Feedbacks
View all comments
Mark Debets
Mark Debets
13-05-2020 20:44

Goed verhaal Dimitri. Wij hebben voor de eerste week van september de Boels Ladies Tour in Arnhem staan. Ook als er weinig publiek aanwezig kan zijn kan een evenement nog steeds een grote toegevoegde waarde hebben. Zeker als je ook goede evenement versterkende activiteiten eromheen zet.