Circus Van der Poel

Ron Couwenhoven

Wielerverslaggever De Telegraaf 1970-1986

Mathieu van der Poel was blij, blij, blij … maar Leo van Vliet was nog blijer. De koersdirecteur van de Amstel Gold Race kreeg zijn gedroomde winnaar en dat na een finale, zoals er in de 54-jarige bestaan van de wedstrijd nog nooit was geweest. Het was in één woord: fenomenaal!

Vorige week liet Van Vliet nog een proefballonnetje op over een finale met onverharde wegen. Al jaren ergerde hij zich aan de vlakke eindstrijd in zijn wedstrijd. Die werd in de hand gewerkt door de Cauburg op maar een kilometertje of twee van de eindstreep. Daarom gooide hij het parkoers om. Een gouden greep. Maar er was natuurlijk ook Mathieu van der Poel, de debutant die maling heeft aan normaal verlopende wedstrijden. Dus toverde hij weer een hoogstandje te voorschijn. Het Circus Van der Poel bracht met zijn uitzonderlijke trucs tienduizenden toeschouwers op de banken, maar de brief gaat vandaag naar Van Vliet, de blije directeur.

Beste Leo,

Je zal het wel met mij eens zijn: nog nooit maakte een debutant zo’n verpletterende entree op het allerhoogste niveau. Mathieu van der Poel had maar een paar weken nodig om de top tien van de wereldranglijst binnen te denderen. Het Circus Van der Poel – dat staat tenslotte op zijn shirt – betoverde het publiek binnen en buiten de grenzen. Ik loop net als jij al heel wat jaartjes mee in de wielersport, maar dit heb ik nog nooit gezien.

Een coureur van een continentale ploeg, dus zeg maar de B-categorie, die de A-hap aan gort fietst. Een renner die voor het eerst in de topklassiekers verschijnt en wint: Dwars door Vlaanderen, Brabantse Pijl en nu dus ook jouw Amstel Gold Race.

Wat had de wedstrijd dat nodig. Al achttien jaar werd er gewacht op een Nederlandse winnaar. De laatste jaren meden de beste renners van Nederland de koers als de pest. Zelfs een toprenner van eigen Limburgse bodem als Tom Dumoulin, die hier ook goed uit de voeten moet kunnen, bleef weg.

Onwaarschijnlijk. Wat zal hij hebben zitten balen op zijn berg ver in het zuiden. Want een coureur van zijn niveau hoort hier gewoon aan de start te staan. Misschien doet hij er verstandig aan zich los te maken van al die wetenschappers om hem heen die met hun klinische kennis trainingsprogramma’s voorschrijven die het plezier uit een renner persen.

Wat een voorbeeld is Matje van der Poel. Koersen voor de pret, voor het plezier, voor de gein. Zoals sport bedreven moet worden. Oké, hij ligt dan na zo’n finish wel even voor katzwijm op straat omdat hij zich zelf helemaal uit zijn voegen heeft getrokken, maar dat zijn maar enkele minuten die er al haast bij horen. De trucs, die het Circus Van der Poel ons de laatste weken heeft laten zien, zijn hoogstandjes zoals maar zelden vertoond in de top van de wielersport.

Ik neem je even mee terug naar de hellende weg in Bemelen. Je reed achter Julian Alaphilippe en Jakob Fuglsang. De plek waar de koersdirecteur thuis hoort. Daarom vertel ik het je nog maar even. Er was nog maar 3200 meter te gaan. De weg klom gedurende twee kilometer 31 meter. Niet veel, maar als 35ste helling telde het wel. De situatie was als volgt:

Op kop Alaphilippe en Fuglsang, die al een klein uurtje de finale bepaalden. Op 40 seconden Kwiatkowski met Trentin in het wiel, die hij snel zou lossen. Dan Schachmann, uitblinker in de Ronde van het Baskenland, alleen. Iets verder. Daar achter Bauke Mollema en Simon Clarke op een minuutje. Vervolgens het verslagen peloton of wat daar nog van over was met Mathieu van der Poel op oogafstand. Iedereen vocht of zijn leven er vanaf hing.

De spurt zou tussen de Franse nummer één van de wereldranglijst gaan en de Deense kopman van Astana. Op de top van de helling was het nog maar 1200 meter naar de streep. Twaalfhonderd meter! Hoe lang duurt dat bij een tempo van meer dan vijftig per uur? Minder dan anderhalve minuut. Veel minder zelfs.

Plotseling zagen we nog een flits van de enige renner met een witte koersbroek: Van der Poel in zijn mooie rood-wit-blauwe trui van de Nederlandse kampioen. Hij was weg gereden met Bardet, met Lambrecht, met Bettiol, de winnaar van de Ronde van Vlaanderen die eerst aan het wiel van Kwiatkowski en Trentin zat, maar er op de Cauberg af moest.

Mathieu had nog wel wat over voor een mooie plek in de top tien. Hij voerde de achtervolgers soeverein aan. Fuglsang probeerde Alaphilippe al eerder te lossen, maar de Fransman reed een lichtere versnelling dan de Deen, schakelde bij en sprong zo weer in het wiel. Maar zijn zekerheid van een overwinning in de sprint was er niet meer. De mannen begonnen te pokeren. Ze waren bangb voor elkaar. Hun tempo viel stil.

Nog 800 meter te gaan. Kwiatkowski kreeg ze in zicht en probeerde er op en er over te springen. Schachman werd ingelopen door Mollema en Clarke. Het treintje Van der Poel sloot ook aan. Daar waren in eens de koplopers in beeld. Nog maar 500 meter te gaan. Mathieu voerde het tempo op, maar het gat was nog wel 70, 80 meter. Iedereen zat te sterven in zijn wiel. Clarke wist dat dit wiel het beste was voor de spurt. Hij kleefde eraan.

Dicht lang het dranghek schoot de nationale kampioen naar voren. Nog 300 meter te gaan. In eens zag hij dat hij nog kon winnen! Daar was het wiel van Fuglsang. Hij aarzelde geen moment en ging vol aan. Het was een ongehoorde inspanning na de loodzware achtervolging die hij had gereden. Maar ja, Van der Poel heeft in de laatste meters van een koers energie voor drie. Hij ging er op en er over. Driehonderd meter voluit! Clarke hield als enige het wiel, maar meer ook niet.

Nou Leo, jij bent niet zo’n uitbundige man. Dus je zal niet hebben staan springen, maar toen je Mathieu feliciteerde terwijl hij op het podium een schone trui aantrok, kon ik zien dat je genoot. En terecht. Wat is dit voor een renner? Zoiets heeft de wielerwereld nog nooit gezien.

Op 43 kilometer van de finish sprong hij weg op de Gulpenerberg. Izagirre kon nog in zijn wiel komen, maar op de daaropvolgende grote brede baan zetten vier mannen van Alaphilippe en drie van Wout van Aert de situatie recht. Ze reden voluit, maar breed over de weg. Van der Poel en zijn Spaanse kampioen-collega kwamen niet los. Honderd meter meer niet. Dus ze lieten zich weer inlopen, maar het was de aanzet tot een buitengewone finale met een horror-ontknoping.

Ik vond het mooi dat Simon Clarke, de eerste van de geklopten, Van der Poel onmiddellijk na de finish al feliciteerde. Er sprak respect uit. Diep respect, zoals dat ongetwijfeld in het hele peloton heerste. De heren zullen wel opgelucht zijn dat het Circus Van der Poel zijn voorstelling voorlopig even staakt.

Nou dat was het Leo. Ik moet jou ook feliciteren, want de Amstel Gold Race is de eerste klassieker die de naam van Mathieu van der Poel op de lijst heeft. Dat kan dus nog niemand van jouw collega’s zeggen, maar ongetwijfeld zal dat snel gaan veranderen.